TÜRK GERİATRİ DERNEĞİ'NDEN BÜYÜKLERE MEKTUP VAR

Değerli büyüklerimiz,

Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) nedeniyle “evde kal” kampanyası kapsamında evlerinizde kalmak ve mümkün olduğunca ev içindeki normal yaşamınızı sürdürebilmek bu zorlu süreçte çok önemlidir. Siz büyüklerimizin evlerinde kalmalarının hem kendileri ve hem de aynı evi paylaştıkları kişiler açısından “koruyucu” bir önlem olduğunu unutmayınız.

Bu yaşlarda dost ve arkadaşlarınızın sayıca fazlalığı değil, paylaşımların ve yaşanmışlıkların derinliği daha ön plandadır. Telefon veya internet üzerinden gerek dost ve arkadaşlarınızla gerekse ailedeki gençlerle, varsa torunlarınızla yapılacak görüşmelerin ve paylaşımların yalnızlık hissini azaltan bir etken olduğunu biliyorsunuz.

Yaşamınızdaki küçük veya büyük başarılarınızı hatırlayınız, çevrenizdekilere ve onların yaşamlarına kattıklarınızla gurur duyunuz. Yıllar içinde yaşadığınız ve paylaştığınız güzellikleri düşünerek, olumlu anıları anımsayınız ve sevdiklerinizle telefon görüşmelerinizde bunları paylaşınız.

Evde geçirdiğiniz zamanda yaratıcılığınızı keşfediniz; yazmaya, merakınız varsa müzik yapmaya ve el emeği ürünler üretmeye çalışınız. Ayrıca yıllardır alıştığınız ortamlarda; güzel anılarınızı, yaşanmışlıklarınızı anımsamak, sevdiğiniz müziği dinlemek, zevkle izlemiş olduğunuz bir filmi yeniden seyretmek size iyi gelebilir.

Kronik (süregen) hastalıklarınız varsa; almanız gereken ilaçları asla ihmal etmeyiniz. İlerleyen yaş ile birlikte bağışıklık sisteminde ortaya çıkan değişiklikler mikroplara karşı direncin azalmasına neden olabilir ve ayrıca tıkayıcı tipte akciğer hastalıkları (KOAH), diyabet (şeker hastalığı), hipertansiyon, karaciğer ve böbrek hastalıkları, kanserler, bazı romatizmal hastalıklar ve kullanmakta olduğunuz bağışıklık sistemini etkileyebilen ilaçlar da mikroplara, bugün için koronavirüse karşı direncinizi azaltabilir. Sigara dahil bütün tütün ürünleri akciğerlerinizde oluşabilecek tüm hastalıklar açısından önemli bir risk faktörüdür. Terk edilmelidir. Alkol kullanımının da vücudu olumsuz etkileyeceği akılda tutulmalıdır. Hekiminiz tarafından uymanız gereken diyet ve beslenme önerileri varsa, mutlaka uymaya devam ediniz. Özel bir beslenme önerilmedi ise; sağlıklı yaşam için gerekli olan besin öğelerinin farklı besinlerde değişik miktarlarda bulunduğunu ve bu gereksinimin tek bir besin türünden sağlanmasının mümkün olmadığını anımsayınız. Besin ögeleri karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler, mineraller, posa ve sudur. Dengeli ve sağlıklı beslenme için; günlük alabileceğiniz besin ögelerini içeren besinler dört grupta ele alınır. Bunlar; süt ve süt ürünleri, et ve benzeri besinler (et, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohumlar), taze sebze ve meyveler, ekmek ve tahıl grubu (pirinç, bulgur gibi) besinlerdir. Her öğünde bu besinlerden gereksiniminize uygun olarak ve aşırıya kaçmadan tüketmeli ve farklı öğünlerde aynı besin grubundan farklı besinler seçmeye çalışarak çeşitlilik sağlamalısınız.

Sizlerin daha önceleri kendi alışverişini yapan, arkadaş ziyaretleri ve yürüyüşler yapan kişiler olduğunuzu öngörebiliyoruz. Evde olmak gerek psikolojik açıdan gerekse fizik kondüsyon açısından olumsuz etkiler doğurabilir. Bu bağlamda daha önce sizlere doktor önerileri ile verilmiş olan ev egzersizlerini ihmal etmeyiniz. Bu öneriler sizin sadece kas ve iskelet değil, kalp-damar ve solunum sistemleriniz de göz önüne alınarak kişiye özel programlar halinde verilmiştir. Dengenizi korumak, eklemlerinize bağlanan adaleleri güçlendirmek ve solunumu desteklemek için verilmiş olan egzersizlere en hafif ve sayıca az hareketlerle başlayarak, yoğunluğu ve hareket sayılarını giderek artırmanız önerilir. Özel bir rahatsızlığınız ya da engeliniz yok ise; sizler için ev içinde süresini giderek artıracağınız kısa yürüyüşler ve özellikle düşmelerden korunmanız için denge egzersizleri önemlidir.

İleri okuma için Türk Geriatri Derneği web sitesinde kitaplar butonu altındaki “Yaşlının Evi ve Çevresi”, “Beslenme Sorunları ve Yaklaşımlar”, “Başarılı ve Üretken Yaşlanma için Önce Sağlık”, “Sağlıklı Yaşlanma” kitaplarından yararlanabilirsiniz: www.turkgeriatri.org/yayin

Ayrıca web sitesindeki “Halk Sağlığı” merkezini ziyaret edebilir, derneğin bilim kurulu tarafından hazırlanan; Türk Geriatri Derneği’ nin Coronavirüs konusundaki açıklamasına, Aktif Yaşlanma, Yaşlılıkta Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler, Yaşlı ve Evi, Yaşlılarda Düşme, İlaç Kullanımı, Sigara ve Yaşlılık, Demans, Deliryum ve Depresyon, Alzheimer Hastalığı Nedir? Ne değildir? Yaşlılarda Damar Hastalıkları, İşitme Kayıpları, Ses Kısıklığı ve Sesin Korunması, Yaşlılarda Ağrı Sorunu, Osteoporoz, Osteoartroz, Yaşlılık Döneminde Egzersiz, Yaşlılık Döneminde Aciller, Geriatrik Rehabilitasyon ve 5 N, 1K, Yaşlı Dostu Şehir Nedir? Nasıl Yaşama Geçirilir? başlıklı yazılara ulaşabilirsiniz: www.turkgeriatri.org/halksagligi

Bu zor zamanlarda sağlığınızı ihmal etmemeniz ve yaşama tutunmanız siz ve sevdikleriniz için çok değerlidir. Size ihtiyaçları olduğunu unutmayınız.

Türk Geriatri Derneği Yönetim Kurulu
7.4.2020